پلتفرم فارکستر چیست و چگونه کار می کند؟

پلتفرم فارکستر چیست و چگونه کار می کند؟ فارکستر یکی از پلتفرم های معاملاتی محسوب می شود که بسیاری از معامله گران از آن استفاده می کنند. Farcaster ویژگی های مختلفی دارد که باعث می شود آن را از دیگر پلتفرم ها متمایز کند. در این پلتفرم که پروتکل جدید و بروزی محسوب می شود و در این روزها برنامه های رسانه های اجتماعی را متحول کرده، می توانید ارزهای فیات و ارزهای دیجیتال را معامله کنید. در این مطلب از کوین اکسو می توانید با فارکستر و نحوه کار با آن بیشتر آشنا شوید.

فارکستر چیست؟

Farcaster یک پروتکل غیرمتمرکز مبتنی بر شبکه Optimism است که به طور خاص برای ساخت و اتصال برنامه‌های شبکه اجتماعی طراحی شده است. هدف آن ایجاد محیطی بدون سانسور است که در آن کاربران کنترل کامل بر داده‌ها و مخاطبان خود داشته باشند. جهت دستیابی به این هدف، پروتکل فارکستر از یک معماری شبکه غیرمتمرکز استفاده می‌کند که به کاربران اجازه می‌دهد ارتباطات اجتماعی خود را کنترل کنند و با استفاده از یک شناسه واحد با برنامه‌های مختلف در شبکه تعامل داشته باشند.

پروتکل فارکستر را به عنوان یک پلتفرم متحد تصور کنید که در آن برنامه‌های شبکه اجتماعی قرار می‌گیرند. به عبارتی کاربران می‌توانند همه آن برنامه‌ها را با یک شناسه غیرمتمرکز متصل کنند. این بدان معناست که حتی اگر هر برنامه‌ای محدودیت‌هایی را اعمال کند، کاربران همچنان هویت خود را حفظ می‌کنند و می‌توانند به طور یکپارچه اتصالات خود را به برنامه‌های دیگر در شبکه منتقل کنند.

این امر کنترل نهادهای متمرکز را به حداقل می‌رساند و کنترل خود کاربران بر استقلال اجتماعی‌شان را افزایش می‌دهد. علاوه بر این، Farcaster بدون مجوز و متن‌باز عمل می‌کند، که آن را برای هر کسی با اتصال به API یا برنامه‌های دیگر قابل دسترسی می‌کند. این امر به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا به داده‌های عمومی موجود در شبکه دسترسی داشته باشند تا جهت بهبود عملکردهای نرم‌افزار و تجربه کاربری مورد استفاده قرار گیرند.

به طور کلی، مفهوم یک پروتکل اجتماعی غیرمتمرکز نسبتاً جدید است، اما در همین زمان کوتاه محبوبیت بسیاری پیدا کرده است؛ زیرا کاربران می‌توانند واقعاً زندگی آنلاین خود را مدیریت کنند و آن‌ها را از کنترل پلتفرم‌های متمرکز رها کند. در ادامه بیشتر با پروژه فارکستر آشنا خواهیم شد.

بررسی تیم توسعه دهنده فارکستر

پلتفرم فارکستر در سال 2020 توسط دن رومرو و وارون سرینیواسان تاسیس شد. قبل از تأسیس فارکستر، رومرو و سرینیواسان به مدت پنج سال بین سال‌های 2015 تا 2019 در Coinbase با هم کار کردند. در 1 ژانویه 2023، Crunchbase بودجه اولیه نامعلومی را از Archetype Ventures دریافت کرد.

پلتفرم فارکستر ابتدا بر روی شبکه اتریوم ساخته شد اما بعداً در آگوست 2023 به شبکه لایه 2 Optimism منتقل شد. طبق گفته رومرو، اکثر کاربران و توسعه دهندگان فعال Farcaster برنامه های خود را بر روی Optimism می سازند.

شبکه فارکستر چگونه کار می‌کند؟

پروتکل فارکستر ادعا می‌کند که به صورت غیرمتمرکز فعالیت می‌کند. این یک پروتکل شبکه اجتماعی است که بر اساس آپتیمیسم ساخته شده و به عنوان یک لایه پایه برای انواع مختلف پلتفرم‌های تعاملی (مانند وارپ کست) ساخته شده است و به هر کاربری اجازه می‌دهد یک برنامه رسانه اجتماعی غیرمتمرکز ایجاد کند.

با این حال، بخش عمده‌ای از اقدامات کاربر مانند ارسال یک پیام عمومی جدید، دنبال کردن کاربران یا واکنش به پست‌ها، به صورت خارج از زنجیره از طریق یک شبکه همتا به همتا از سرورها به نام Hubs انجام می‌شود که در آن امنیت با تکیه بر امضاهای آنچین حاصل می‌شود. این فعالیت‌های کاربر تنها زمانی روی زنجیره انجام می‌شوند که امنیت و ثبات از اهمیت بالایی برخوردار باشند، مانند ایجاد یک حساب کاربری، پرداخت هزینه برای ذخیره داده‌ها یا ایجاد کلیدهای خصوصی حساب. با به حداقل رساندن اقدامات آنچین، فارکستر می‌تواند هزینه‌ها را پایین نگه دارد و عملکرد را بهبود بخشد. البته در نقطه مقابل، عدم تمرکز قربانی این رویکرد خواهد شد. کاربران با فعالیت در پروتکل فارکستر، امتیازاتی به نام Point دریافت کرده که در ایردراپ آینده این پروتکل مهم خواهد بود.

در 11 اکتبر 2023، یکی از بنیانگذاران فارکستر به نام Dan Romero، در دسترس بودن Farcaster را برای عموم اعلام کرد که به هر کسی اجازه می‌داد یک حساب کاربری در پروتکل ایجاد کند و از برنامه‌های کاربردی ساخته شده بر روی پروتکل استفاده کند. یکی از این اپلیکیشن‌ها Warpcast است که بر بستر فارکستر راه‌اندازی شده است. وارپ کست در 23 فوریه 2023 راه‌اندازی شد و اکثر فعالیت‌های پروتکل را به خود اختصاص داد.

از فوریه 2024، فارکستر پشتیبانی از شبکه سولانا را آغاز کرد و امکان اتصال آدرس‌های کیف پول‌های سولانا به وارپ کست را فراهم کرد.

وارپ کست چیست؟

وارپ‌کست (Warpcast) یکی از شبکه‌های اجتماعی ساخته‌شده روی فارکستر است که محبوبیت بسیاری دارد. رابط کاربری و نحوه عملکرد آن بسیار شبیه توییتر است و اصطلاحاتی مشابه توییتر دارد. مثلا به کاربران وارپ‌کست، وارپ‌کستر (Warpcaster) می‌گویند یا کست (Cast) و ری‌کست (Re-cast) همان پست و ری‌پست توییتر است. حداکثر کاراکتر برای تولید محتوا در وارپ‌کست، ۳۲۰ کاراکتر است و به کاربرانی که ۲۰۰ فالوور داشته باشند، نشان اکتیو (Active) اعطا می‌شود.

وارپ‌کست فیچری به نام فریم (Frame) دارد؛ فریم‌ها به کاربران اجازه می‌دهد تا از طریق فید سوشال به اپلیکیشن‌های دیگر متصل شوند؛ مثلا می‌توانند NFT مینت و معامله کنند، عضو خبرنامه شوند یا بازی کنند.

چطور از وارپ کست استفاده کنیم؟

اپلیکیشن وارپ‌کست برای موبایل (اندروید و IOS) موجود است که می‌توانید از پلی‌استور یا اپ‌استور دانلود کنید. پس از دانلود اپ باید روی گزینه “Create Account” بزنید و صبر کنید تا کیف پول شما ساخته شود. حتما عبارت بازیابی را یادداشت کنید، چون بعداً به آن نیاز خواهید داشت. در مرحله بعد باید ایمیل خود را وارد کرده و آن را تایید کنید. مجددا وارد اپلیکیشن شوید و گزینه  “Create Account” را بزنید. اینجا باید ۴ دلار (حق عضویت سالانه) برای ورود بپردازید. اگر ساکن ایران هستید و کردیت کارت ندارید، می‌توانید از کاربران فعلی وارپ کست بخواهید این مبلغ را واریز کرده و برای شما لینک دعوت بفرستند. در مرحله آخر باید نام‌ کاربری انتخاب کرده و پروفایل خود را تکمیل کنید.

بررسی تیم فارکستر و تاریخچه آن

پلتفرم Farcaster در سال ۲۰۲۰ توسط Dan Romero و Varun Srinivasan تأسیس شد. رومرو و سرینیواسان قبل از تاسیس فارکستر، بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ به مدت پنج سال در Coinbase با هم کار می‌کردند. Crunchbase در ۱ ژانویه ۲۰۲۳ سرمایه اولیه نامعلومی از شرکت سرمایه‌گذاری Archetype دریافت کرد.

پلتفرم فارکستر ابتدا روی شبکه اتریوم ساخته شد، اما بعداً در آگوست ۲۰۲۳ به شبکه لایه ۲ Optimism منتقل شد. به نقل از رومرو، اکثر کاربران و توسعه‌دهندگان فعال Farcaster در حال ساخت برنامه‌های خود روی Optimism هستند.

مزایای پلتفرم فارکستر چیست؟

در ادامه به برخی مزایای ساخت برنامه بر روی پروتکل Farcaster برای توسعه‌دهندگان می‌پردازیم.

انعطاف‌پذیری کاربر در فارکستر

پلتفرم Farcaster از سیستم‌های شناسه غیرمتمرکز مانند ENS (Ethereum Name Service) پشتیبانی می‌کند که به کاربران این امکان را می‌دهد که چندین نام کاربری داشته باشند. این رویکرد با ساده‌سازی فرآیند ثبت‌نام، رابط کاربری بسیار ساده و راحت را برای کاربران ایجاد می‌کند. همچنین این پلتفرم به توسعه‌دهندگان پایگاه کاربری گسترده‌تر و متنوع‌تری برای تعامل ارائه می‌دهد.

وضعیت جهانی فارکستر

پلتفرم فارکستر داده‌های کاربران را در شبکه‌ای از سرورهایی به نام «Hubs» ذخیره می‌کند که باعث سازگاری و قابلیت اطمینان می‌شود. حتی اگر یک سرور از کار بیفتد، داده‌ها همچنان قابل دسترسی هستند. همچنین این پلتفرم فارکستر از فرآیندهای توسعه ساده و تجربیات کاربری بهتر پشتیبانی می‌کند. این رویکرد منحصر به فرد، استحکام شبکه را افزایش می‌دهد، جریان اطلاعات را ساده می‌کند و تجربه‌ی کاربری قابل اعتماد، بدون وقفه و نوآورانه‌ای در پلتفرم‌های غیرمتمرکز ایجاد می‌کند.

اجاره فضای ذخیره‌سازی در فارکستر

پروتکل Farcaster برای مقابله با چالش‌های ذخیره‌سازی، از رویکرد اجاره برای داده‌ها استفاده می‌کند که عملکرد شبکه را بهینه می‌کند. با دریافت هزینه برای ذخیره‌سازی، میزان Spam را به حداقل می‌رساند، مدیریت کارآمد داده‌ها را تشویق می‌کند و کارایی شبکه را تقویت می‌کند. این رویکرد راهبردی، عملکردهای ساده‌سازی شده را تضمین می‌کند که منجر به بهبود سلامت کلی شبکه و تجربه کاربری می‌شود.

آیا فارکستر توکن دارد؟

در حال حاضر، فارکستر توکن رسمی در گردش ندارد. با این حال، نشانه هایی وجود دارد که این پلتفرم می تواند در حال برنامه ریزی Airdrop باشد، به ویژه برای کاربرانی که در مرحله آزمایش بتا شرکت کرده اند. این استراتژی مشابه آن چیزی است که در پلتفرم Friend.tech، همتای Web3 آن مشاهده شده است. توصیه می شود برای هر گونه بروزرسانی در این زمینه، آخرین اطلاعیه های رسمی فارکستر را در توییتر فارکستر دنبال کنید.

ویژگی های منحصربه‌فرد فارکستر

فاکستر به عنوان یک پروتکل غیرمتمرکز شبکه اجتماعی، ویژگی‌های منحصر به فردی دارد که آن را از سایر شبکه‌های اجتماعی متمایز می‌کند. این ویژگی‌ها عبارتند از:

• هویت دیجیتال قابل حمل: کاربران در فاکستر می‌توانند هویت دیجیتال خود را به سادگی از یک سرویس به سرویس دیگر منتقل کنند. این ویژگی به کاربران اجازه می‌دهد تا کنترل کامل بر هویت دیجیتال خود داشته باشند.
• غیرمتمرکز بودن: فاکستر به صورت کامل غیرمتمرکز است و هیچ نهاد مرکزی یا سازمانی بر آن کنترل ندارد. این ساختار غیرمتمرکز به کاربران اطمینان می‌دهد که داده‌ها و اطلاعات آن‌ها تحت کنترل هیچ فرد یا نهادی قرار نخواهد گرفت.
• قابلیت تعامل بین پلتفرمی: پروتکل فاکستر به گونه‌ای طراحی شده که امکان تعامل و همکاری بین اپلیکیشن‌ها و سرویس‌های مختلف مبتنی بر این پروتکل را فراهم می‌کند. این به کاربران اجازه می‌دهد تا از خدمات و امکانات متنوعی که توسط اپلیکیشن‌های مختلف ارائه می‌شود، بهره‌مند شوند.
• حفظ حریم خصوصی: فاکستر با استفاده از فناوری‌های پیشرفته‌ای مانند رمزنگاری، اطمینان می‌دهد که داده‌های کاربران به صورت امن ذخیره و انتقال داده می‌شود. این امر باعث افزایش امنیت و حفظ حریم خصوصی کاربران می‌شود.
• توسعه آسان: توسعه‌دهندگان می‌توانند به راحتی اپلیکیشن‌ها و سرویس‌های خود را بر روی پروتکل فاکستر توسعه داده و ارائه کنند. این امر باعث افزایش تعداد و تنوع اپلیکیشن‌های مبتنی بر فاکستر می‌شود.
• مقاومت در برابر سانسور: به دلیل ساختار غیرمتمرکز و استفاده از فناوری بلاکچین، فاکستر در برابر سانسور مقاوم است. این ویژگی به کاربران اجازه می‌دهد تا نظرات و اطلاعات خود را بدون نگرانی از سانسور به اشتراک بگذارند.

ایردراپ فارکستر

پروتکل فارکستر NFT های زیادی را برای پاداش‌دهی به کاربران فعال وارپ کست ایجاد کرده است. محبوب‌ترین این مجموعه NFT ها شامل Farcaster OG و Farcats می‌شود. علاوه‌براین میم کوین دیجن (DEGEN) نیز نقش مهمی در وارپ کست دارد. توکن دیجن در مرحله نخست در 7 ژانویه 2024 به کاربران فعال در شبکه‌های اجتماعی جامعه Degen ایردراپ شد. هدف اصلی این ایردراپ توزیع پاداش به تولیدکنندگان محتوا و کاربران اکوسیستم Base و فارکستر بود. دومین سری ایردراپ دیجن هم در 30 آوریل 2024 برگزار شد. این ایردراپ به کاربرانی تعلق گرفت که به صورت مستمر در چند ماه گذشته در یونی سواپ، توکن دیجن استیک کردند یا در وارپ کست به صورت گسترده دونات کرده‌اند.

البته این ایردراپ در جامعه کریپتویی فارسی حواشی زیادی داشت. برخی از کاربران ایرانی فعال وارپ کست که باید واجد شرایط برای دریافت می‌شدند، بن شده و از دریافت ایردراپ محروم شدند. این حساب‌ها به دلیل استفاده از آی پی ایران و شناسایی توسط پروتکل‌های امنیتی فارکستر مسدود شدند. این رویه‌ای است که در چند سال اخیر بخاطر محدودیت‌های اعمال شده در فضای دیفای و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز برای کاربران ایرانی اعمال شده است.

برای شامل شدن در مراحل بعدی ایردراپ، پرداخت توکن دیجن به کاربران فعال و دونات کردن پست‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. در واقع ارتباط کاربران با همدیگر یکی از رموز شامل شدن در مرحله بعدی ایردراپ فارکستر خواهد بود. البته استفاده از نرم افزارهای تغییردهنده آی پی و فعالیت با آی پی ثابت یکی از الزامات فعالیت در این پلتفرم‌ها است.

آینده فارکستر و وارپ کست – جمع بندی

فارکستر از زمان راه‌اندازی همواره به عنوان یکی از ارکان اصلی پلتفرم‌های غیرمتمرکز شناخته می‌شود. این پروتکل امکان ایجاد شبکه‌های اجتماعی بر بستر خود را می‌دهد که یکی از محبوب‌ترین آنها در حال حاضر اپلیکیشن وارپ کست است. این رسانه‌های اجتماعی معایبی مانند متمرکز بودن و سانسور را پشت سرگذاشته و امکان فعالیت ربات‌ها را به حداقل رسانده‌اند. Farcaster و Warpcast هر دو با توجه به تعداد کاربرانی که این پلتفرم از زمان راه‌اندازی خود جذب کرده است، از استقبال مثبتی برخوردار شده‌اند.

باید توجه داشته باشید که هنوز مفهوم شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز در حال بلوغ و تکامل است و در آینده شاهد اصلاحات و آپدیت‌های حیاتی بر بستر این برنامه‌ها خواهیم بود.