نقشه جامع بایننس از صنعت رمز ارزها؛ با مهمترین پروژههای ارزهای دیجیتال آشنا شوید
نقشه صنعت کریپتو (Industry Map)، یک نمای کلی از صنعت ارزهای دیجیتال و زمینههای فعالیت مختلف ارائه میدهد. در ابتدا ۴ اکوسیستم اصلی رمزارزها را بررسی کرده و با پروژههای مطرح و نوظهور آن آشنا میشویم و در ادامه به ۶ اکوسیستم نوظهور و موضوعی میپردازیم و مانند قبل پروژههای نوظهور و مطرح این حوزهها را معرفی میکنیم. در بخش دوم با وجود اکوسیستمهایی که به تازگی ترند شدهاند، اما پروژههای قدیمی بازار نیز حصور دارند. لازم به ذکر است که این نقشه توسط بایننس ریسرچ براساس دادههای در دسترس عموم، تحقیقات، تجزیه و تحلیل کیفی تهیه شده است. این گزارش در دو بخش در بلاگ کوین اکسو منتشر خواهد شد و به بررسی اکوسیستمهای ترند بازار خواهد پرداخت.
در بخش اول این گزارش به اکوسیستمهای بنیادی صنعت که شاکله اصلی بازار ارزهای دیجیتال و تکنولوژی بلاکچین را تشکیل میدهند، میپردازیم. این بخش شامل پروژههای حوزه زیر ساخت (Infrastructure)، دیفای (Defi)، توکنهای غیرمثلی (NFT) و بازیهای بلاکچینی (Gaming) میشود. در ادامه به بررسی و معرفی پروژههای مطرح هر اکوسیستم میپردازیم.
شایان ذکر است نام چند پروژه مطرح در هر حوزه، در قسمت توضیحات آن بخش قرار دارد؛ در نظر داشته باشید که تعداد زیادی از این پروژهها در حال حاضر توکن ندارند یا به صورت کلی در آینده نیز نیازی به ارائه توکن ندارند.
زیر ساخت (Infrastructure)
پروژههای زیر ساخت ارز دیجیتال، بیشتر در راستای مهیا کردن مقیاس پذیری، قابلیت استفاده از داده و ابزار، امنیت و حریم خصوصی، شبکههای ابری و قابلیت اتصال عمل میکنند. این ۵ وظیفه اصلی را میتوان در پروژههای لایه یک و لایه دو جستجو کرد. در واقع به صورت کلی اینگونه پروژه استفاده از بلاکچین و رمزارزها را ساده و کاربر پسندتر میکنند.
مقیاس پذیری (Scalability and Fairness)
در حوزه مقایس پذیری تکنولوژیهای راهکارهای اثبات دانش صفر (zk Solution)، رول آپهای خوشبینانه (Omtimistic Rollups) و حداکثر ارزش قابل استخراج (Maximal Extractable Value) بیشترین کاربری را دارند. پروژههای مطرحی که از اثبات دانش صفر برای بهبود مقیاس پذیری استفاده میکنند شامل لوپرینگ (Loopring)، استارک نت (Starknet)، زد کی سینک (ZkSynk) و مانتا نتورک (Manta Network) میشوند. پروژههایی که برای تحقق سرعت و پایداری شبکه از رول آپهای خوشبینانه استفاده میکنند عبارتند از، آپتیمیزم (Optimism)، آربیتروم (Arbitrum)، بوبا نتورک (Boba Network)، متیس (Metis) و بیس (Base).
در بخش حداکثر ارزش قابل استخراج، پروژههایی کمتر شناخته شده فعالیت میکنند که شامل فلش باتز (Flashbots)، جیتو لبز (Jito Labs) و اِدِن نتورک (Eden Network) میشوند.
قابلیت استفاده از داده و ابزار (Data Usability and Tooling)
معمولا دادههای ایجاد شده بر بستر بلاکچین، برای استفاده توسعهدهندگان قابل دسترس نیست. حال پروژههایی به وسیله راهکارهایی در پی سادهسازی دسترسی توسعه دهندگان به دادههای بلاکچین هستند. به این حوزه نوآوری قابلیت استفاده از داده و ابزار گفته میشود. پروژههای این حوزه از تکنولوژیهایی مانند ارائهدهنده روش تماس ریموت (PRS) یا Remote Procedure Call، نمایه سازی دادهها (Data Indexing) و اتوماسیون قرارداد هوشمند (Smart Contract Automation) استفاده میکنند.
RPC مستقیمترین رابطی است که توسعهدهندگان میتوانند از طریق آن با شبکه بلاکچین ارتباط برقرار کنند و دیتاهای مورد نیاز خود را دریافت کنند. پروژههای فعال در این حوزه شامل زیرو ایکس (0x)، آلچمی (Alchemy) و آنکر (Ankr) میشوند.
پروتکلهایی که براساس اتوماسیون قراردادهای هوشمند عمل میکنند، پلتفرمهایی هستند که کاربران را قادر میسازند قراردادهای هوشمند را به صورت خودکار اجرا کنند. این پلتفرمها شامل جلاتو نتورک (Gelato Network) و اُپن زپلین (OpenZeppelin) میشوند.
در انتهای این بخش پلتفرمهای ایندکسینگ داده قرار دارند. پروژههای مطرحی مانند گراف (Graph) و کوالنت (Covalent) با نمایه سازی دادهها، امکان دسترسی توسعهدهندگان به دادههای بلاکچین را مهیا میکنند.
امنیت و حریم خصوصی (Security and Privacy)
افزایش تقاضا برای امنیت شبکه و حریم خصوصی منجر به ظهور پروژههایی با هدف جلوگیری از ردیابی دادهها، هک قراردادهای هوشمند و غیره شده است. در واقع با گسترش فناوری بلاکچین و افزایش دسترسی کاربرانِ بیشتر به این تکنولوژی، این فضا بیش از پیش به فراهم کردن امنیت و حریم خصوصی نیاز دارد. از طرفی نقدینگی موجود در بازار ارزهای دیجیتال روز به روز در حال افزایش است، بنابراین به پروتکلها و نوآوریهایی برای افزایش امنیت این فضا نیاز داریم. برای تفکیک بهتر این حوزه از ارزهای دیجیتال، سه بخش اصلی در نظر گرفته شده است که شامل راهکارهای امنیتی، راهکارهای حریم خصوصی و ولتهای چند امضایی میشود.
در ابتدا پروتکلهایی را معرفی میکنیم که به امنیت بلاکچین کمک میکنند. این پروتکلها شامل شارک تیم (SharkTeam)، فورتا (Forta)، اُپن زپلین (OpenZeppelin)، کوانت استمپ (QuantStamp)، و ریوک کش (Revoke Cash) میشوند.
پروژههایی که به حفاظت از حریم خصوصی کاربران کمک میکنند، شامل نیم (NYM)، اوتوماتا (Automata) و هوپر (Hopr) میشوند. ولتهای مولتیسیگ (Multisig Wallet)، کیف پولهای رمزنگاری هستند که برای امضا و ارسال تراکنش به دو یا چند کلید خصوصی نیاز دارند. این کیف پولها حریم خصوصی و ایمنی کاربران را فراهم میکنند. از مطرحترین آنها میتوان به سیف (Safe)، ام سیف (MSafe) و اسکوادز (Squads) اشاره کرد.
شبکههای ابری (Cloud Networks)
در حال حاضر شاهد پروژههای بیشتری هستیم که بر روی ارائه دسترسی کاربران به خدمات مبتنی بر وب تمرکز دارند که ممکن است مستلزم ذخیرهسازی، محاسبات و تحویل محتوا از طریق زیرساخت غیرمتمرکز باشد. این پروژهها که در زمینه شبکه ابری و اشتراکگذاری قدرت محاسبات و فشای ذخیرهسازی فعالیت دارند، نیاز کاربران را برای فعالیت آزادانهتر در فشای وب ۳ برطرف میکنند.
پروژههای فعال در این حوزه، از نظر کاربر به سه بخش پردازش ابری (Cloud Computing)، شبکه تحویل محتوا (Content Delivery Network) و ذخیرهسازی فایل (File Storage) تقسیم میشوند.
شبکههای تحویل محتوا یا به اختصار (CDN)، شبکههای غیرمتمرکز و توزیع شدهای هستند که تحویل سریع محتوای اینترنتی را ارائه میدهند. از پروژههای مطرح این حوزه میتوان به مدیا نتورک (Media Network)، تتا نتورک (Theta Network) و لایوپیر (Livepeer) اشاره کرد.
پوتکلهای محاسبات ابری، پروژههایی هستند که دسترسی کاربران را به خدمات محاسباتی مبتنی بر زیرساخت غیرمتمرکز فراهم میکنند. پروژههای مطرحی مانند رندر نتورک (Render Network)، فلوکس (Flux) و آکاش (Akash) در این زمینه فعالیت میکنند.
در بخش ذخیرهسازی فایل نیز پوتکلهای مطرحی مانند استورج (Storj)، فایل کوین (Filecoin) سیا (Sia)، آرویو (Arweave) و بیانبی گرینفیلد (BNB Greenfield) قرار دارند.
قابلیت اتصال (Connectivity)
یکی از مهمترین بخشهای پروژههای زیرساختی بلاکچین، مربوط پلتفرمهایی با قابلیت اتصال است. این پلتفرمها امکان اتصال بلاکچینها به بلاکچینهای دیگر و دنیای بیرون را مهیا میکنند. بلاکچینهای لایه یک با اتصال کامل و قابلیت همکاری فاصله زیادی دارند. راهحلهای متقابل زنجیرهای متعددی برای بهبود تجربه کاربری فعلی روی زنجیره در حال توسعه هستند.
این پروتکلها عموما شامل سه زیر شاخه میشوند که عبارتند از: بریجهای بین زنجیرهای (Cross-Chain Bridge)، اوراکلها (Oracles) و شبکههای بیسیم (Wireless Networks).
پلتفرمهای بریج بین زنجیرهای، پروتکلهایی هست که توکنها را از یک بلاکچین به بلاکچین دیگر متصل میکنند. سلر سی بریج (Celer cBridge) از مطرحترین پلهای بین زنجیرهای است. این بریج امکان اتصال ۲۹ شبکه مختلف را به یکدیگر فراهم میکند. از دیگر پروژههای این حوزه میتوان به پرتال (Portal)، سینپس (Synapse)، استارگیت (Stargate) و اکراس (Across) اشاره کرد.
اوراکل از مهمترین ابزارهای بلاکچین محسوب میشوند. این پلتفرمها امکان اتصال شبکههای بلاکچین را به دنیای بیرون مهیا میکنند. در واقع برخی بلاکچینها برای کارکرد نیاز به دادههای بیرون بلاکچین دارند، بنابراین اوراکلها این دادهها را به صورت قابل فهم به بلاکچینها ارسال میکنند. پروژههای بزرگ زیادی در این حوزه فعالیت میکنند که از مطرحترین آنها میتوان به چین لینک (Chainlink) اوما (UMA) و API3 اشاره کرد.
شبکههای بیسیم، از فناوری بلاکچین برای ارائه یک اتصال اینترنتی یکپارچه استفاده میکنند. از مهمترین پروتکلهای ارائهدهنده خدمات غیرمتمرکز بیسیم میتوان به هلیوم (Helium) و پولن (Pollen) اشاره کرد.
امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)
پروژههای دیفای در صنعت ارزهای دیجیتال و بلاکچین، تامینکنندگان نقدینگی اکوسیستمهای مختلف هستند که به همین واسطه نقشی اساسی و سازنده در صنعت ارزهای دیجیتال دارند. چهار حوزه کلیدی در این بخش وجود دارد که شامل منتشرکنندگان (Issuance)، نقدینگی (Liquidity)، تریدینگ (Trading) و مدیریت ریسک (Risk Management) میشود.
منتشرکنندگان (Issuance)
در حال حاضر صنعت کریپتو شاهد ظهور مجموعه متنوعتری از محصولات مالی در فضای DeFi است، مانند داراییهای مصنوعی (synthetic assets)، قراردادهای آپشن و محصولات ساختاریافته (structured products).
داراییهای مصنوعی، پروتکلهایی هستند که ارزهای دیجیتال و داراییهای مشتقه سنتی را در خود جای میدهند، که اساساً مشتقات توکنشده هستند. برترین پروژههای این حوزه شامل سینتتیکس (Synthetix)، آلکمیکس (Alchemix)، مترونوم (Metronome) و یوس (Youves) میشوند.
پروتکلهایی که به ارائه محصولات ساختار یافته میپردازند میتوانند امکان بهینهسازی بازده و مدیریت خودکار LP را برای کاربران فراهم کنند. از مطرحترین پلتفرمهای این بخش میتوان به آلگو رای (AlgoRai)، آیوو (Aevo) و تتانوتس (Thetanuts) اشاره کرد.
نقدینگی (Liquidity)
در حوزه نقدینگی دیفای، استیکینگ نقدینگی و پوزیشن های بدهی وثیقه شده (CDP) برجستهتر میشود و کاربران را در معرض انواع فرصتهای نقدینگی زنجیرهای قرار میدهد. از مهمترین و تاثیرگذارترین زیرمجموعههای حوزه نقدینگی میتوان به وامدهی (lending)، ارائهدهندگان استیکینگ نقدینگی کوین اتر (ETH Liquid Staking Providers) و پوزیشن بدهی وثیقه شده (Collateralized Debt Position) اشاره کرد.
پروتکلهایی که به کاربران اجازه میدهند با قرض دادن داراییها به نقدینگی شبکه کمک کنند شامل آوه (Aave)، جاست لِند (JustLend)، کامپاند (Compound) و ونوس (Venus) میشوند.
از زمانی که اتریوم از فرایند اجماع الگوریتم اثبات کار به اثبات سهام مهاجرت کرد، برخی از پروژهها برای ارائه خدمات استیکینگ کوین اتر شروع به فعالیت کردند. پروژههایی مانند لیدو (Lido)، راکت پول (Rocketpool) و استیک وایز (Stakewise) امکان استیکینگ ETH را برای کاربران مهیا میکنند.
در انتها به آخرین بخش مهم دیفای یعنی پوزیشن بدهی وثیقه شده میپردازیم. این پروتکلهای با وثیقههای کاربران به ضرب استیبل کوین ها پرداخته و از این طریق نقدینگی پلتفرمهای دیفای را افزایش میدهند. پلتفرمهای بزرگی مانند میکر (MakerDao)، لیکوییتی (Liquity)، کرودائو (CurveDAO)، لیبرا (Lybra) و پریسما (Prisma) در این بخش فعالیت میکنند.
تریدینگ (Trading)
با رشد فضای دیفای، محصولات متنوعتری برای معامله در صرافی غیرمتمرکز در دسترس کاربران قرار گرفته است. کاربران برای انجام معامله در فضای دیفای به صرافیهای غیرمتمرکز اسپات، بازارهای پیش بینی مانند شرط بندی و بازار مشتقات دسترسی دارند.
از بهترین صرافیهای غیرمتمرکز برای معاملات اسپات میتوان به پنکیک سواپ (Pancake Swap)، یونی سواپ (UniSwap)، کرو (Curve)، بالانسر (Balancer) و سوشی سواپ (SushiSwap) اشاره کرد.
در دنیای ارزهای دیجیتال همواره پروژههای پیشبینی وقایع بسیار پرطرفدار بودند. در حال حاضر با گسترش دیفای، برخی از این پروژهها به کمک امور مالی غیرمتمرکز به ایجاد پلتفرمهای این حوزه پرداختهاند. از پروژههای مطرح بازارهای پیش بینی میتوان پولی مارکت (Polymarket)، آزورو (Azuro) و وینر (Winr) را نام برد.
از برجستهترین بخشهای دیفای که به تازگی بسیار مورد علاقه کاربران ارزهای دیجیتال قرار گرفته میتوان به بازار مشتقات اشاره کرد. این پلتفرمها امکان معاملات اهرمی را در فضایی غیرمتمرکز فراهم میکنند. از مطرحترین پلتفرمهای این حوزه میتوان به جی ام ایکس (GMX)، دی وای دی ایکس (dYdX)، دریفت (Drift) و کیلوکس (Kiloex) اشاره کرد.
مدیریت ریسک (Risk Management)
فعالیت در فضای کریپتوکارنسی به دلیل تکنولوژی محور بودن آن و نوسانات شدید قیمتی، از ریسک بالایی برخوردار است. به همین دلیل پلتفرمهای ظهور کردهاند که به ارائه خدمات مدیریت ریسک میپردازند. این پلتفرمها بیشتر در دو حوزه بیمه و تجزیه و تحلیل امنیتی فعالیت میکنند.
پروتکلهای بیمه، پلتفرمهایی هستند که هدف آنها ارائه پوشش بیمهای به کاربران برای پوشش ریسک است. از معتبرترین این پروتکلها میتوان از نکسوس مچوال (Nexus Mutual)، هلمت (Helmet) و InsurAce نام برد.
پروتکلهای تجزیه و تحلیل امنیتی، ماژولهایی هستند که خدمات امنیتی را به پروتکلهای دیفای ارائه میدهند. این پلتفرمها با تجزیه و تحلیل قراردادهای هوشمند باگهای امنیتی موجود را کشف کرده و از بروز حملات هک جلوگیری میکنند. از بهترین این سرویسها میتوان به سرتیک (Certik)، چین آلیسیس (Chainalysis) و زُکیو (Zokyo) اشاره کرد.
در انتهای بررسی پروژههای مهم دیفای به دو بخش از دیفای میپردازیم که در چند ماه اخیر توجه کاربران را به خود جلب کردهاند. یکی خدمات جدید دیفای، پرداختهای جریانی (Stream Pay) هستند. این پروتکلها، شامل ماژولهای پرداختی میشوند که امکان تسویه مستمر را از طریق پخش توکن فراهم میکنند. پلتفرمهایی مانند سابلیر (Sablier) و سوپرفلود (Superfluid) به ارائه این سرویس میپردازند. مورد بعدی لانچپدها هستند که امکان شرکت کاربران در مراحل عرضه توکنها را فراهم میکنند. در چند ماه گذشته پلتفرمهایی مانند پینک سل (PinkSale)، تیم فایننس (Team Finance) و دی ایکس سل (DxSale) در این حوزه بسیار مطرح شدهاند.
توکنهای غیرقابل تعویض (NFT)
توکنهای غیرقابل تعویض، به نوعی از داراییهای دیجیتال اطلاق میشود که غیرقابل بخشپذیری هستند. بیشترین کاربرد NFT ها در بازیهای کارتی و متاورسی است. از توکن NFT برای تعریف داراییهای درون بازی استفاده میشود که مهمترین ویژگی آن منحصر به فرد بودن است. این بخش از بازار ارزهای دیجیتال شامل مارکت پلیسها (بازارهای خرید و فروش NFT)، مالی سازی (financialization) و سرویسها میشود.
مارکت پلیس (Marketplace)
در حوزه NFT، ما شاهد ظهور بازارهای NFT هستیم که موارد استفاده مختلفی را مورد هدف قرار میدهند، مانند بازارهای آزاد (Open Marketplace)، بازارهای انتخابی (Curated Marketplace) و تجمیعکنندگان (Aggregator). بنابراین در حال حاضر کاربران به طیف وسیعتری از تجربیات خری و فروش اینگونه داراییها دسترسی دارند.
یکی از پرکاربردترین بازارهای خرید و فروش NFT، بازارهای آزاد هستند. پروژههایی مانند بلر (Blur)، اُپن سی (OpenSea)، لوکس ریر (LooksRare) و ایمیوتبل ایکس (Immutable X) امکان خرید و فروش توکنهای غیرقابل تعویض را برای کاربران فراهم میکنند.
بازارهای انتخاب شده، پلتفرمهایی هستند که بر نوع خاصی از NFT یا مجموعهای از پروژهای خاص تمرکز دارند. از بزرگترین پلتفرمهای Curated Marketplace میتوان به فاندیشن (Foundation) و توفو ان اف تی (tofuNFT) اشاره کرد.
خدمات مالی NFTها (financialization)
محصولات و خدمات مالی مبتنی بر NFT بسیار متنوع هستند مانند استیکینگ، وامدهی، مشتقات، اجاره و غیره. به واسطه این محصولات، کاربران در معرض فرصتهای نقدینگی بیشتری برای داراییهای NFT خود قرار میگیرند. خدمات و محصولات مالی بازار NFTها شامل موارد زیر میشود.
- وامدهی (Lending): پروتکلهایی که به کاربران اجازه میدهند NFTها را برای دریافت وام وثیقه کنند. این پروتکلها شامل بند دائو (BendDAO)، بلر (Blur)، ان اف تی فای (NFTfi) و فرکت (FRAKT) میشوند.
- چند بخش کردن (Fractionalization): پروتکلهایی که به کاربران اجازه میدهد NFTهای خود را به چند بخش تقسیم کرده و برای فروش در اختیار خریداران قرار دهند. پروژههایی مانند NFTFY و فراکتون (Fracton) در این زمینه فعالیت میکنند.
- مشتقات (Derivatives): پروتکلهایی که به کاربران امکان داد و ستد مشتقات NFT را میدهد. از مطرحترین پلتفرمهای این بخش میتوان به Tribe3، ان اف تی پرپ (Nftperp) و ان اف اکس (NFEX) اشاره کرد.
- قراردادهای اختیار (Options): پروتکل هایی که به دارندگان NFT اجازه میدهد به برداشت بازدهی NFTها پرداخته و با این بازدههای برداشت شده در معاملات آپشن شرکت کنند.
- الان بخر، بعدا پرداخت کن (Buy Now, Pay Later): این پلتفرمها به کاربران امکان میدهند که NFTها را خریداری کرده و در آینده مبلغ آن را پرداخت کنند. البته این نوع خرید، شامل قوانین و شرایطی میشود. پلتفرمهایی مانند تلر (Teller) و سیان (Cyan) این خدمات را ارائه میدهند.
- اجارهای (Rental): پروتکلهایی که به کاربران اجازه میدهند، NFTها را اجاره کنند. این پلتفرمها شامل دابل پروتکل (Double Protocol) و تیکر پروتکل (Taker Protocol) میشوند.
سرویسها (Services)
بخشی از پروژههای موجود در بازار NFT، به کاربران کمک میکنند تا تجربیات خود را در خرید NFT و مدیریت پورتفولیو بهبود بخشند. پروژههای دیگری وجود دارند که خدماتی را برای کمک به سازندگان ارائه میکنند تا NFTهای خود را بهصورت یکپارچهتر راهاندازی و ذخیره کنند. بخشی از این خدمات شامل تجزیه و تحلیل پورتفولیو (Portfolio Analytics and Appraisal)، عضویت و دسترسی محتوا (Membership and Content Gating)، ذخیرهسازی (Storage)، لانچپد (Launchpad) و امنیت (Safety) میشود.
سرویسهای تجزیه و تحلیل پورتفولیو، ابزارهایی هستند که سبد NFTهای کاربر را تحلیل یا ارزیابی میکنند. این ابزارها شامل ان اف تی بانک (NFT Bank)، آپ شات (Upshot) و ان اف تی گو (NFTGO) میشوند.
پروژههای استوریج به ارائه راهکارهایی برای ذخیرهسازی دادههای NFTها میپردازند. از مطرحترین این راهکارها میتوان به ان اف تی استوریج (Nft.storage)، پیناتا (Pinata) و فایل بیس (Filebase) اشاره کرد.
پروژههای عضویت و دسترسی محتوا، با استفاده از NFT دسترسی به عضویت یا محتوا را فراهم میکنند. آیدیوس (Audius) و مون گیت (Moongate) از پروژههایی هستند که در حوزه حق عضویت و دسترسی به محتوا فعالیت میکنند. پلتفرمهای لانچپد از دیگر حوزههای NFT هستند که در چند ماه اخیر بسیار پرطرفدار شدهاند. این پلتفرمها دسترسی زودهنگام کاربران به مجموعه ان اف تیها را فراهم میکنند. از معتبرترین لانچپدهای NFT میتوان به NFT Launch و Mintbase اشاره کرد.
در انتها به بررسی پروژههای مطرح در زمینه امنیت در بازار NFT میپردازیم. پروژههایی مانند دوپل (Doppel)، اُپتیک (Optic) و یاکوا (Yakoa) از این دست ابزارهای هستند.
بازیهای بلاکچینی (Gaming)
پروژههای گیمینگ، از جذابترین شاخههای این صنعت محسوب میشوند. بازیهای کریپتویی و زیرساختهای این حوزه، امکان کسب درآمد را برای بازیکنان بازیهای ویدیویی ممکن میسازند. پروژههای گیمینگ در بخشهای مختلفی به ارائه سرویس به کاربران میپردازند که شامل بازیها، توسعه بازی (Game Development)، تجربه بازیکنان (Player Experience) و پلتفرمهای تحلیلی (Analytics Platform) میشوند.
بازیها (Games)
بازیهای بلاکچینی در دو نوع مختلف متاورسی و Play to Eran ساخته میشوند. متاورس، جهانهای مجازی است که در آن کاربران میتوانند در انواع تجربیات مجازی همهجانبه شرکت کنند. از مطرحترین پروژههای متاورسی میتوان به سندباکس (Sandbox)، دیستنترالند با توکن مانا (Decentraland) و آدرساید (Otherside) اشاره کرد.
بازیهای Play to Earn به بازیهایی اطلاق میشود که کاربر در ازای فعالیت در محیط بازی، سکههایی دریافت کرده که در خارج از فضای بازی دارای ارزش هستند. بدین واسطه کاربران میتوانند با انجام اینگونه بازیها به کسب درآمد بپردازند. از بازیهایی که میتوان به رشد آنها امیدوار بود میتوان به اکسی اینفینیتی، گالا گیمز، ایلوویم (Illuvium)، پارالل (Parallel) و آلیس (My Neighbor Alice) اشاره کرد.
توسعه بازی (Game Development)
استودیوهای بازی نقش زیادی در توسعه بازیهای بلاکچینی دارند. برخی از این استودیوها مانند Dapper، بازیهای به یاد ماندنی مثل کریپتوکیتیز را توسعه دادهاند که از قدیمیترین بازیهای بلاکچینی محسوب میشود. علاوهبر استودیو Dapper، استودیوهای مطرح دیگری نیز در این زمینه فعالیت میکنند که شامل ایمیوتبل گیمینگ استودیو و ولکان فورگد میشوند.
از دیگر ابزارهای مهم بازیهای بلاکچینی میتوان به لانچپدهای گیمینگ اشاره کرد. این پلتفرمها به سازندگان کمک میکنند تا بازیهایی را با اقتصادهای مبتنی بر کریپتو، راهاندازی کنند. از پروژههای فعال در این بخش میتوان از کومبو نتورک (Combo Network)، سیدیفای (Seedify)، وب ۳ گیمز (Web3Games) و انجین استارتر (Enjinstarter) یاد کرد.
برخی از پلتفرمها در نقش ابزارهایی برای توسعه و انتشار بازیها ظاهر میشوند. این ابزارها بیشتر به منظور ترکیب یا اصلاح اقتصاد درون بازی استفاده میشوند. پروژههایی مانند فورته (Forte)، انجین (Enjin)، اُلترا (Ultra) و بریدر دائو (BreederDAO) از این دست ابزارها هستند.
تجربه بازیکن (Player Exprience)
محصولات و خدمات متنوعی وجود دارد که هدف آنها بهبود تجربه بازیکن با کاهش موانع کاوش و ورود به بازیهای کریپتویی است. این پروژهها معمولا در دو زیرشاخه مارکت پلیس NFT بازیها (Game NFT Marketplace) و انجمنها بازی (Gaming Guild) فعالیت میکنند.
پلتفرمهایی مانند AirNFTs، دی مارکت (dMarket)، اتمیک هاب (Atomic Hub) و ایمیوتبل مارکت پلیس (Immutable Marketplace) در این حوزه فعالیت میکنند.
انجمنهای گیمرها مکانی برای مشارکت و مباجثه در مورد بازیها و تسهیل درآمدزایی از بازیهای بلاکچینی است. از انجمنهای فعال میتوان به YGG، مریت سیرکل (Merit Circle)، آووکادو دائو (Avocado DAO) و انجمن گود گیمز (Good Games Guild) اشاره کرد.
پلتفرمهای تحلیلی (Analytics Platform)
پیشرفتهای حاصل شده در زمینه تجزیه و تحلیل بلاکچین، به سازندگان بازی کمک میکند، در توسعه بازیهای خود از این دادهها استفاده کرده و تصیماتی آگاهانهتر بگیرند. از طرفی این ابزارها به کاربران در پیدا کردن بازیهایی با تعداد بازیکنان بالا و شبکهای پویا کمک میکند. از پلتفرمهای مطرح تجزیه و تحلیل بازیهای بلاکچینی میتوان به دیاپ رادار (DappRadar)ُ چین پلی (Chainplay.GG) و P2E Analytics اشاره کرد.
جمعبندی بخش اول
در این مطلب قسمتهای مختلفی از اکوسیستم بلاکچین و رمزارزها را بررسی کردیم و با نمونههایی از پروژههای در حال فعالیت در آنها آشنا شدیم. بخش دوم این گزارش در آینده در بلاگ کوین اکسو منتشر میشود.
هر کدام از این پروژهها برای به دست آوردن سهم بیشتری از بازار در حال رقابت هستند. به نظر شما کدام یک از این بخشها میتواند ترند بعدی بازار کریپتو باشد؟